آشنایی با وسایل و دستگاه های آزمایشگاهی
انجمن علمی فرهنگی وهنری مرکزتحقیقات و آموزش کشاورزی ومنابع طبیعی استان آ.ش- تبریز
مقالات انجمن علمی فرهنگی وهنری مرکز

1)لام یا اسلاید: لام نئوبار در قسمت وسط دارای مربعی به ضلع 1 میلی متر با تقسیمات 12 تایی به عمق ا میلی متر است که از آن برای شمارش باکتری ها و گویچه های سفید و قرمز خون و یا شمارش میکرو اورگانیسم های کوچک در حجم مشخص مورد استفاده قرار می گیرد.

2)لوله آزمایش(لوله کشت): دهانه لوله آزمایش را با پنبه می بندند. باکتریها، که فاقد قسمت دهانی هستند، مواد غذایی را از غشای سلولی خود جذب می کنند، به همین علت مواد غذایی باید قبل از مصرف مایع شوند. لوله دورهام لوله کوچکی است که بصورت وارونه درون لوله بزرگتر قرار میگیرد تا گازی را که در طی رشد از تخمیر قندها بوسیله میکرو اورگانیسم ها بوجود می آید جمع آوری و قابل مشاهده گردد. آگار تا نزدیک 100 درجه سانتیگراد به حالت سفت باقی می ماند و وقتی ذوب شد تا 40 درجه سانتیگراد به صورت مایع می ماند(ژلاتین در 25 درجه ذوب می شود). برای افزایش سطح کشت میکرو اورگانیسم ها باید لوله حاوی آگار را بعد از ذوب کردن آگار در سطح شیب دار قرار داد تا سرد شود و آگار سفت گردد، در این حالت آنرا آگار شیب دار یا کج می گویند. اگر محیط غذایی حاوی آگار را در داخل لوله آزمایش ریخته و پس از سترون کردن، لوله را راست نگه داریم تا محتویات آن منعقد شود، آنرا آگار صاف یا آگار دیپ  یا استاب می نامند.

3)پلیت یا پتری دیش: فضای لازم برای رشد میکرو اورگانیسم ها را فراهم می کند. دارای دو قسمت بشقاب مانند بوده که شبیه و نابرابرند و بزرگتر درپوشی برای کوچکتر است. پلیت معمولی ظرفیت 15 میلی لیتر محیط جامد را دارد. در هر پلیت معمولا 10 تا 15 میلی لیتر محیط کشت آگاردار می ریزند. پلیت ها را به طور وارونه در آنکو باتور می گذارند،زیرا اگر قطرهای آب موجود در سرپوش پلیت ها روی محیط کشت بریزد از رشد میکروب ها جلوگیری می کنند.

4)پیپت: وسیله ای شیشه ای برای انتقال مقدار معینی از مایع از محیطی به محیط دیگر. باید پیپت ها قبل از مصرف سترون شوند. پیپت دارای نوک باریک و قسمت دهانی است که با مکیدن از این قسمت، مایع به داخل پیپت کشیده می شود. با کنترل پیپت بوسیله انگشت نشانه می توان مقدار لازم از محلول مورد نظر را برداشت. پیپت های 1 میلی لیتری دارای درجه بندی های 1/0یا  01/0 میلی لیتر هستند و برای برداشت 1 میلی لیتر از محلول یا کمتر از آن به کار می روند. پیپت 10 میلی لیتری که برای برداشت مقادیر بیشتری از محلول استفاده می شود دارای درجه بندی 1 و یا 1/0میلی لیتر است.

5)فیلدو پلاتین یا لوپ تلقیج: وسیله ای با دسته فلزی که قسمتی از آن عایق و قسمتی فلزی و یک سیم نازک از جنس کرم نیکل یا پلاتین است که به منظور انتقال باکتری از محیطی به محیط دیگر بکار می رود و برای سترون کردن آن از داغ کردن توسط شعله گاز استفاده می شود و نباید بیشتر از 20 ثانیه طول بکشد و بعد از داغ کردن سیم باید حدود 10 تا 15 ثانیه آنرا در حالت سترون خنک کرد و سپس برای برداشت باکتری مورد استفاده قرار گیرد.

6)فور: این دستگاه به صورت جعبه بزرگی است که دارای دو جدار درونی و بیرونی است. این دستگاه دارای ترموستات و دماسنج می باشد. دمای فور را می توان تا حدود 200 درجه سانتی گراد و یا کمی بیشتر تنظیم کرد. وسایل شیشه ای و فلزی با این دستگاه سترون می شوند. دمای مناسب برای سترون کردن وسایل مذکور بین 160 تا 170 درجه به مدت 2 ساعت است.

7)انکوباتور و بن ماری: بیشتر میکرو اورگانیسم ها در دمایی حدود دمای بدن(37 درجه سانتی گراد معادل 6/98 درجه فارنهایت) رشد می کنند. این دما را می توان در دستگاهی به نام انکوباتور یا اتوو و همچنین در دستگاهی دیگر به نام بن ماری ثابت کرد. انکوباتور دارای یک ترموستات و دماسنج است. اگر دمای بهینه برای رشد میکرو اورگانیسمی بین 20 تا 25 درجه باشد، دمای اتاق کافی است. اگر محیط مرطوب و یا دمای خیلی بالاتر از 37 درجه مورد نیاز باشد از بن ماری استفاده می شود. در برخی موارد محیطی که باکتری در آن کشت داده شده بر اثر گرما مقداری آب از دست میدهد. برای جبران این حالت می توان یک ظرف آب در اتوو قرار داد. رطوبتی که به این طریق در محیط به وجود می آید مانع از تبخیر آب از سطح محیط کشت می شود.

*بن ماری دستگاه فلزی محتوی آب و المنت های موجود در آن است که از این ظرف برای گرم کردن و ذوب مواد یا محیط هایی که نخواهند به آنها حرارت مستقیم دهند، استفاده می کنند.

8)اتوکلاو: دستگاهی است فلزی دارای مخزن آب برای تولید بخار آب که در آن بخار آب تحت فشار نگهداری می شود.پس از قرار دادن مواد یا وسایل مورد نظر در اتوکلاو، درپوش آنرا محکم می بندیم و دستگاه را روشن می کنیم تا بخار آب به تدریج در آن جمع شود. بخار آب با حرارت 121 درجه سانتی گراد همراه با افزایش فشار تا حد 15 پاند یا 5/1 جو، به مدت 15 تا 20 دقیقه تمامی موجودات زنده را از بین می برد و مواد یا اجسام را سترون می کند. باید توجه کرد که اگر بخار آب با هوا مخلوط شود، دما پایین می آید. مثلا اگر 50 درصد حجم اتوکلاو را هوا اشغال کند و 50 درصد باقی مانده بخار آب باشد، در این صورت در فشار 15 پاند دما فقط برابر 110 درجه خواهد بود. بنابراین، قبل از روشن کردن اتوکلاو، لازم است هوای موجود در آن توسط تلمبه مخصوص تخلیه گردد. بدین منظور هنگام شروع کار توسط خروجی تمامی هوای درونی را خارج می سازند یعنی آنقدر شیر خروجی را باز می گذارند تا آنکه بخار خروجی به شکل اصطلاحا دم روباهی یکنواخت خارج شود. آنگاه دستگاه از هوا تخلیه شده است. در خاتمه عمل باید صبر کرد تا دستگاه کمی سرد شود و هیچ گاه نباید ناگهانی در اتوکلاو را باز کرد.

9)ظروف شیشه ای: که عبارتند از ارلن مایر، بشر، قیف، بالن ژوژه، مزور(استوانه مدرج)، شیشه ساعتی و......

10)میکرو پیپت های نیمه اتوماتیک(سمپلر): دارای تلمبه فنری و قطر داخلی دقیق و نوک پلاستیکی یکبار مصرف می باشد. ابتدا تلمبه فنری را با دست به حالت سکون نگه داشته و سپس نوک سمپلر را درون مایع قرار می دهیم و تلمبه را به آرامی ازاد می کنیم، در نتیجه مقدار معینی از مایع در سر سمپلر جمع می شود. سپس با فشار دادن مجدد تلمبه، مایع از داخل سر سمپلر به درون لوله مورد نظر تخلیه می شود. بعضی از انواع سمپلر دارای دو حالت توقف هستند که حالت اول برای کشیدن مایع و حالت دوم که تا آخر فشار داده می شود برای خالی کردن مایع باشد. جهت دقت در نمونه برداری، در هر بار نوک را تعویض می کنند. چون مایع مورد اندازه گیری فقط با نوک پلاستیکی در تماس قرار گرفته و باعث آغشته شدن آن به مایع می شود، لذا بایستی نوک را تعویض و دور انداخت. تعدادی از این میکرو پیپت ها جهت انتقال حجم معینی ساخته شده اند، مثلا 20 الی 100 میکرو لیتر. اگر مایع سریعا به داخل نوک کشیده شود، حباب های هوا در داخل نوک دیده خواهند شد که در این صورت دقت عمل پایین می آید و برداشتن نمونه باید مجددا با نوک سمپلر جدید تکرار شود. لذا باید توجه کرد که تلمبه فنری به آرامی رها شود. عمل شستشوی اولیه در مواقعی که مایعاتی مثل سرم(یا نمونه های مشابه آن) با محلول هایی استاندارد مقایسه می شوند و عمل انتقال با یک پیپت انجام می شود، الزامی است.نوک پیپت را نزدیک به دیواره لوله قرار داده و جهت انتقال مایع چند ثانیه مکث کرده و آنگاه قبل از آزاد ساختن تلمبه، آنرا سریعا از لوله بیرون می آوریم.

11)بورت: جهت تعیین و استاندارد کردن برخی محلول ها مورد نیاز است. بجای بورت های متداول شیر دار بهتر است از بورت هایی که عامل مسدود کننده شیر آن از جنس تفلون است استفاده نمود، چون مسدود کننده شیشه ای در مجاورت با محلول های قلیایی برای مدت طولانی، ثابت شده و بورت کار نمی کند. شیر های تفلون از این نظر ممکن است مشکل داشته باشند که محلول از آن چکه کند. بورت باید کاملا تمیز باشد و باید همیشه آنرا از آب مقطر پر کنیم و درب آنرا کاملا ببندیم تا مایع بخار نشود و گرد و غبار به داخل آن وارد نشود. بورت بورت 50 سی سی جهت استاندارد کردن محلول های نرمال و بورت 5 سی سی برای سایر اهداف مناسب است.

12) آب مقطر و دیونیزه: از آب مقطر یا دیونیزه باید در ساختن تمام محلول ها استفاده نمود. حتی در بن ماری ها نیز برای جلوگیری از رسوب مواد مصرفی در سطح درونی آن ار آب مقطر استفاده می کنند. جهت تهیه آب دیونیزه، آنرا از داخل یک ستون حاوی رزین تعویض یون عبور می دهند. این عمل ترکیبات یونی را جدا کرده ولی ممکن است مواد آلی را به درستی جدا نکند. اگر ظرفیت ستون، اشباع شود کیفیت آب دیونیزه حاصل از آن پایین می آید. برای آزمایش آب مقطر دیونیزه به این طریق عمل می کنیم. ابتدا 5 گرم نیترات نقره را در 100 میلی لیتر آب مقطر محتوی چند قطره اسید نیتریک حل می کنیم. سپس چند قطره از این محلول را به چند میلی لیتر آب مقطر مورد آزمایش اضافه می نماییم. تشکیل محلول کلرور نقره شیری رنگ نشان دهنده پایین بودن کیفیت آب دیونیزه است.


نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:








ارسال توسط مرکزتحقیقات وآموزش کشاورزی ومنابع طبیعی استان آ.ش- تبریز
آخرین مطالب